Лев Петражицкий, Санкт-Петербургская школа и Польская теория и социология права

Авторы

  • Кшиштоф Мотыка Католический университет Люблина (KUL)

Аннотация

Статья посвящена творчеству выдающегося российского и польского ученого, правоведа, социолога, философа, а также депутата первой Государственной думы Российской империи Льва Иосифовича Петражицкого (польск. Leon Petrażycki). Автор рассматривает творчество Льва Петражицкого с точки зрения польской юридической мысли и позиционирует его как самую важную и самую узнаваемую фигуру в истории польской юридической науки (по меньшей мере, как одну из таких фигур). Анализируется историческая перспектива, изучаются роль, влияние и место теории Льва Петражицкого в системе польской теории права. Затрагивается также время пребывания Петражицкого на кафедре Санкт-Петербургского государственного университета. Автор сравнивает работы Льва Петражицкого с работами других польских правоведов (Ш. Рундштайн), анализирует сходство и различие научных подходов к праву. Подробно рассмотрена критика трудов Петражицкого в работах польских юристов того времени, а также современных польских правоведов. Автор раскрывает ту атмосферу, которая сложилась вокруг Льва Петражицкого после его вынужденной иммиграции в Польшу, описывает его взаимоотношения со сторонниками (Э. Ярр, Х. Пиетка, В. Маковски, В. Комарницкий, Е. Ланде) и противниками (Ч. Знамировски) психологической теории права. Особое внимание уделяется роли Ежи Ланде в продвижении и популяризации идей Петражицкого. Также описывается развитие идей Льва Петражицкого после Второй мировой войны, упоминаются работы ученых, развивавших идей Петражицкого в тот период (А. В. Рудзински, Р. Шидловский, Г. Л. Шидлер). Затем автор исследует влияние советской эпохи, отмечает пагубное воздействие как Второй мировой войны, так и сталинизма на распространение теории и идей Льва Петражицкого. Наконец, подробно рассматриваются работы ученых, вдохновленных творчеством Петражицкого в наше время (М. Фусцара, И. Якубовска-Браницкая, А. Койдер, Я. Курчевский, Е. Квасневский и др.). 

Ключевые слова:

Лев Петражицкий, психологическая теория права, Е. Ланде, А. Койдер, Я. Курчевский, Е. Квасневский, М. Фусцара, И. Якубовска-Браницкая

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.

Биография автора

Кшиштоф Мотыка, Католический университет Люблина (KUL)

профессор, магистр наук, доктор философии (заведующий кафедрой)

Библиографические ссылки

Baum K. B. Leon Petrazycki und seine Schüler [Leon Petrazycki and his students]. Der Weg von der psychologischen zur soziologischen Rechtstheorie in der Petrazycki gruppe [The path from the psychological to the sociological theory of law in Petrazycki group]. Berlin, 1967.

Bliudina U. A. L. I. Petrazhitskii i pol’skaia shkola sotsiologii prava [Petrazhitsky and the Polish school of the sociology of law]. Sotsiologicheskie issledovaniia. 2004, no.9, pp. 41–50. (In Russian)

Cheliński S. Pojęcie rozkazu w świetle ogólnej teorii norm [The Concept of Command in the Light of General Theory of Norm]. Chasopismo Prawnicze i Ekonomiczne. 1924, no. 23, pp. 89-147.

Chlamtacz M. O nabyciu owoców przez posiadacza w dobrej wierze w klasycznym prawie rzymskim [On the Acquisition of Fruits by Bona Fide Possessor in Classic Roman Law]. Lwów, 1903.

Dybała A., Pikuła Ł. O Leonie Petrażyckim raz jeszcze [About Leon Petrażycky again]. Prawo i nauka w poglądach Leona Petrażyckiego. [Law and science in thoughts of Leon Petrażycky] Eds. D. Gil, Ł. Pikuła, Lublin, 2013, pp. 9–10.

Dziedzicki A. Szkoła psychologiczna w prawie [Psychological School in Law]. Gazeta Sądowa Warszawska. 1916, no. 26, 27, 46.

Dzieniszewska-Naroska K. The Citizens’ Rights and Freedoms in the Legal Under- standing of the Small Town’s Inhabitant. Prace Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych. 1999, pp. 267–295.

Fritzhand M. Prawo i moralność w teorii Petrażyckiego [Law and Morality in the Theory of Petrażycki]. Państwo i Prawo. 1952, no. 8–9.

Fuszara M. Negotiating Rights and Duties in Private Accusation Cases. Niedzica Castle Papers on Rights and Duties. Ed. J. Kurczewski. Warszawa, 1987, pp. 43–66.

Horvath B. Timasheff and Lasting Merits of the Petrazhitsky School. Oesterreichische Zeitschrift fuer oeffentliches Recht. 1971, pp. 347–362.

Jakubowska I. Procesy kształtowania się przekonań i ocen moralnych dzieci i mło- dzieży [Processes of Shaping Up Moral Convictions and Apraisals of Children and Youth]. Warszawa, 1986.

Jarra E. Ogólna teoria prawa [General theory of law]. Warszawa, 1922.

Kalinowski J. Teoria poznania praktycznego [Theory of Practical Cognition]. Lublin, 1960.

Kojder A. Etyczno-imperatywna idea prawa Nicholasa S.Timasheffa [Ethycal- imperative notion of law by Nicholas S. Timasheff]. Prawo i społeczeństwo obywatelskie [Law and civil society]. Warszaw, 1990, pp. 179–194.

Kojder A. Inspiracje Petrażycjańskie w twórczości Adama Podgóreckiego [Petrażyckian Inspirations in the Work of Adam Podgórecki]. Idee naukowe Adama Podgóreckiego [Scholarly Ideas of Adam Podgórecki]. Eds. J. Kwaśniewski, J. Winczorek. Warszawa, 2009, pp. 37–52.

Kojder A. Leon Petrażycki’s Socio-legal Ideas and their Contemporary Continuation. Journal of Classical Sociology, 2006, no. 3, pp. 333–358.

Kowalski J. Psychologiczna teoria prawa i państwa Leona Petrażyckiego [The Psychological Theory of Law and State of Leon Petrażycki]. Warszawa, 1963.

Kurczewski J. Ambigous Reciprocity. Polish Sociological Bulletin. 1976, no.2, pp. 5–16.

Kurczewski J. Pitirima Sorokina teoria działań pozytywnych [Pitirim Sorokin’s theory of affirmative action]. Normy, Dewiacje i Kontrola Społeczna [Norms, Deviations and Social Control]. 2013.

Kwaśniewski J. Polityka prawa jako nauka praktyczna [The Legal Policy as a Prac- tical Science]. Prawo w społeczeństwie [Law in Society]. Ed. J.Kurczewski. Warszawa, 1975, pp. 193–221.

Lande J. Przedmiot i metody filozofii prawa [Subject Matter and Methods of Phi- losophy of Law]. Przegląd Filozoficzny. 1916.

Leon Petrażycki o ustroju socjalistycznym [Leon Petrażycki of the socialist system]. Prawo i nauka w poglądach Leona Petrażyckiego. [Law and science in thoughts of Leon Petrażycky] Eds. D. Gil, Ł. Pikuła. Lublin, 2013.

Leon Petrażycki’s Theory of Morality and Law and the Ethical Development of Children and Youth. Niedzica Castle Papers and Rights Duties. Ed. J. Kurczewski. Warszawa, 1987, pp. 96–107.

Licki J. The Life and Work of Leon Petrażycki (Report at the Scientific Session on Petrażycki, November 11, 1976 at the Polish Sociological Association). S. a., s. l.

Makowski W. Przyczynek do psychologii kryminalnej (Teoria: “r=p”) [Contribution to Criminal Psychology (Theory: r=p)]. Themis polska. 1914, no. 1–2.

Mejro Cz. Powstanie i upadek państwa [The emergence and collapse of the state]. Gazeta Sądowa Warszawska. 1917, no. 25, 26, 27

Motyka K. Amerykańskie petrażycjana: Law and Morality w oczach krytyki [American petrażycjana: Law and Morality in the eyes of critics]. Prawo i ład społeczny [Law and order social]. Warszawa, 2000, pp. 314–327.

Motyka K. Prawo — socjologia prawa — polityka prawa. Wątki petrażycjańskie w twórczości naukowej Adama Podgóreckiego [Law — Sociology of Law — Legal Policy. Petrażyckian Strands in the Scholarly Work of Adam Podgórecki]. Między autonomią a kontrolą [Between Autonomy and Control]. Eds. A.Kojder, J.Kwaśniewski. Warszawa, 1992, pp. 88–100.

Orzecki M. Leon Petrażycki — zamiast nekrologu [Leon Petrażycki. Instead of Obituary]. Palestra. 1931, no. 8–9.

Petrazhitskii L. I. Teoriia i politika prava: izbrannye trudy [Theory and politics of law: selected works]. Nauch. red. E. V. Timoshina. SPb., 2010. (in Russian)

Petrażycki L. Law and Morality, transl. Hugh W.Babb, introd. Nicholas N.S.Ti- masheff. Cambridge, MA, 1955.

Petrażycki L. O nauce, prawie i moralności. Pisma wybrane [About science, law and morality. Selected works]. Ed. by A. Kojder. Warszawa, 1985.

Posner S. W obcej szacie [In Foreign Cloth]. Gazeta Sądowa Warszawska. 1909, no. 24, p. 363.

Rozmaryn S. Prawo i państwo [Law and State]. Demokratyczny Przegląd Prawniczy. 1949, no.11.

Rudziński A. W. Z logiki norm [On Logic of Norms]. Kraków, 1947.

Rundstein S. O etycznie obojętnych przepisach prawa [On Ethically Neutral Legal Rules]. Gazeta Sądowa Warszawska. 1903, no. 42, 43, 44.

Rundstein S. Orzecznictwo jako źródło prawa [Judicial Decisions as the Source of Law]. Themis polska. 1913, vol. I.

Schiff D. N. S. Timasheff’s Sociology of Law. Modern Law Review. 1981, pp. 400–421. Seidler G. L. O istocie władzy państwowej [On the Essence of State Power]. Kraków, 1946.

Sztykgold J. Psychologiczna teoria prawa pozytywnego [Psychological Theory of Positive Law]. Unpublished PhD thesis, 1937, Archiwum UJ.

Szydłowski R. Siła i prawo [Force and Law]. Kraków, 1946.

Ziegert K. A. Adam Podgórecki’s Sociology of Law: the Invisible Factors of the Functioning of Law Made Visible. Law and Society Review. 1977, no. 1, pp. 151–180.

Znamierowski Cz. Psychologistyczna teoria prawa. Analiza krytyczna [Psychological theory of law. Critical analysis]. Przegląd Filozoficzny. 1922, no. 1.

Загрузки

Опубликован

2017-02-01

Как цитировать

Мотыка, К. (2017). Лев Петражицкий, Санкт-Петербургская школа и Польская теория и социология права. Правоведение, 61(1), 205–221. извлечено от https://pravovedenie.spbu.ru/article/view/6728

Выпуск

Раздел

Статьи